راهنمای معرفی و نگهداری از گل سیکلامن 

گل سیکلامن یک گیاه ملی و ارزشمند ایرانی، در جنگل های شمال ایران از چالوس تا لاهیجان و در بعضی از جنگل های استان گلستان دیده می شود. با شرایط نگهداری این گل زیبا در منزل آشنا شوید.

سیکلامن، یک سرده کوچک اما متنوع از گیاهان است که بسیاری از گونه ها به طور کلی بسیار مقاوم هستند.

با ما در مجله گلپینو همراه باشید تا به سوالات مشابه زیر پاسخ دهیم .

* گل سیکلامن چیست؟

* آیا سیکلامن سمی است؟

* با چه روش هایی میشه گیاه سیکلامن رو تکثیر کرد؟

معرفی گل سیکلامن 

* نام: نگونسار

* نام انگلیسی: Cyclamen

* نام علمی: CYCLAMEN PERSICUM

* خانواده: primulaceae تیره پامچال سانان

* اصالت: روپای مرکزی، مدیترانه و ایران

* سایر نام ها: sowbread , sometimes , confusingly , Persian violet , نگونسار , سیکلمه

* تعداد گونه ها: ۱۵ گونه

انواع سیکلامن

در رگه های سیکلامن، انواع خیلی خوبی وجود دارند و از آنجا که آن ها برای مدت طولانی گل می دهند.

شما می توانید گیاه خود را زمانی انتخاب کنید که گل هایشان باز هستند و دقیقاً می دانید که به چه چیزی نیاز دارید.

سیکلامن سیرا سیرا

گل های بزرگ تر (5 تا 7/5 سانت) سفید، صورتی، سالمونی، ارغوانی، قرمز و بنفش

سیکلامن سنسیشن

تنوع فضای باز با رایحه قوی و گل های صورتی و قرمز

سیکلامن ویکتوریا

تنوع باز که گل های سفید را با دهانه و حاشیه های قرمز دارد.

 

بیشتر بخوانید: چه گیاهان آپارتمانی مناسب هدیه دادن می باشند؟

آیا گل سیکلامن سمی است؟

سیکلامن، اگرچه زیبا و دوست داشتنی است، اما ممکن است که موجب مشکلات هاضمه برای حیوانات خانگی شود.

آن ها را از دسترس سگ ها و گربه های خانگی تان دور نگاه دارید.

فصل گلدهی سیکلامن

در سیکلامن فصل گلدهی متفاوت است مثلاً واریته persicum در زمستان و واریته repandum در بهار، واریته purpurascens و hederifolium در طی تابستان و پاییز گل میدهند.

شرایط نگهداری گل سیکلامن

برای معرفی انواع گل و گیاه  باید اول شرایط نگهداری گل و گیاه رو بدونید تا بتوانید راحت تر به صحیح ترین حالت آن را پرورش دهید

آبیاری مناسب

در طی فصل رشد و فعالیت گیاه باید به خوبی آبیاری شود. اما بین هر دو آبیاری اجازه دهید تا سطح خاک کمی خشک شود و سپس گیاه را مجدداً آب دهید.

آبیاری زیاد و خیس و غرقابی شدن خاک گلدان موجب پوسیدن غده درون خاک خواهد شد.

همچنین بهتر است که آب از قسمتهای کناری گلدان به گیاه داده شود و آب را در قسمت مرکزی گیاه و بر روی غده نریزید.

آبیاری کم گیاه در طی فصل رشد و خشکی کشیدن آن موجب ریزش برگها و یا غنچه های گل خواهد شد.

نور زیاد

 به مکانی پر نور و روشن نیاز دارند. بخصوص در مورد سیکلامن هایی همانند C. Persicum که در طی پاییز الی بهار فعال هستند.
محیطی پر نور برای رشد لازم است و معمولاً مشکل آفتاب سوختگی در این فصول پیش نمی آید زیرا اشعه آفتاب به شدت ماه های گرم نیست.

اما به هر حال در ماه های پاییز که گاهی در طی روز ممکن است دمای محیط بالا برود.

مراقب مشکل تابش نور بیش از اندازه آفتاب و آفتاب سوختگی نیز باشید و گیاه را به دور از نور مستقیم آفتاب نگهدارید.

نور کم محیط موجب عدم شکل گیری گلها، ریزش غنچه های گل، کم رنگ شدن برگها و بلند شدن بیش از اندازه دمبرگها خواهد شد.

دما متعادل

گونه های گل سیکلمن یا مقاوم به سرما هستند یا حساس به سرما.

سیکلمن پرسیکوم که گونه مورد نظر ماست تنها سرماهای خفیف را می‌تواند تحمل کند و بهتر است که در مکانی با دمای روزانه ۱۸ – ۱۶  درجه سانتیگراد و شبانه ۱۰ – ۶٫۵ و حداکثر ۱۳ درجه سانتیگراد نگهداری شوند.

خاک مرغوب

توصیه ما در مجله گلپینو این هست که خاک زهکشی خوبی داشته باشد. از جمله مخلوطهای کاشتی که استفاده می‌شود می توان به این موارد اشاره کرد: دو قسمت پیت ماس + یک قسمت لوم (یا خاک با کیفیت باغچه) + یک قسمت شن و یا دو قسمت خاک برگ + یک قسمت شن و یا یک قسمت شن + یک قسمت پیت موس.

عدم شکل گیری گلها و یا برگهای ریز و رنگ پریدگی برگها نشانه کمبود مواد غذایی است.

برای کوددهی می‌توان هر ماه یک مربته از کودهای مخصوص گیاهان زینتی البته با نصف غلظت معمول استفاده کرد.

گلدان و تعویض سیکلامن

گلدان سیکلامن باید هر دو سال یک بار عوض شود؛ شما می توانید در حالی که گیاه در تابستان خواب است، با خاک تازه و یک گلدان که کمی بزرگ تر است، کارتان را انجام دهید.

ظرف جدید را با خاک گلدان پر کنید. گیاه را از گلدان اصلی بیرون بیاورید و خاک کهنه را از آن پاک کنید، اما آبکشی نکنید.

گیاه را در گلدان جدید قرار دهید، به طوری که قسمت بالای آن حدود دو سانتی متر از لبه فاصله داشته باشد.

آن را تا نیمه اش با خاک گلدان بپوشانید. گلدان را در یک نقطه خشک و سایه دار برای بقیه تابستان قرار دهید.

از ماه شهریور آبیاری اش را شروع کنید و شاهد رشد جدیدش باشید.

روش های تکثیر گیاه سیکلامن

۱. کشت بذر

۲. تقسیم بخش ژوخه‌ای

۳. تکثیر سیکلامن از طریق برگ

 

تکثیر سیکلامن از طریق بذر 

گیاه سیکلامن ایرانی یا نگونسار دارای بذر های سیاه رنگ، ظریف و زاویه دار است. و در خاک نرم و سبک در یک ظرفی که عمق زیادی نداشته باشد کشت میشوند و در صورت مساعد بودن شرایط بعد از گذشت 28 الی 35 روز بعد جوانه میزند. 

اگه تکثیر سیکلامن برای شما کار دشواری است میتونید اون رو از  گلپینو بگیرید.

گام ۱:

ابتدا بذرها را در ظرفی کم عمق در خاک کمپوست مخصوص بذر و قلمه بکارید.

پس از قرار دادن در مکانی تاریک روی آنها با پارچه بپوشانید و دما را 18 تا 20 درجه نگه دارید تا بذر ها شروع به جوانه زدن کنند.

اولین بذر جوانه زده یا یک غده ی بسیار کوچک و کم رنگ با ریشه های ظریف دارد و یا یک برگ ریز که بعد از این مرحله این تک برگی ها را در گلدان های استکانی میگذارند تا تعداد برگ ها بیشتر شود و غده های گیاهی رشد یابند.

گام ۲:

سپس گیاه آماده ی انتقال به گلدان بزرگتر است توجه داشته باشید که در این حالت شکل برگ ها به تدریج به سمت کامل شدن و بزرگ شدن میرود.

گام ۳:

در مرحله ی بعد گیاه بزرگ تر شده و حداکثر دارای 8 برگ جوان خواهد بود این نشان دهنده ی نیاز گیاه به گلدان بزرگ تر با قطری حدود 15 سانتی متر ( گلدان خیاری ) است.

در این زمان گیاه شما 14 الی 15 ماه از زمان تولدش میگذرد و دیگر زمان گلدهی آن است و مواد غذایی بخصوص نیتروژن و پتاسیم ضروری است.

توجه داشته باشید که 40 روز قبل از گلدهی درجه ی محیط را به 12 تا 15 درجه کاهش دهید تا گلدهی گیاه در ماههای آذر تا دی اتفاق بیفتد و دوام بیشتری داشته باشند .

تکثیر سیکلامن از طریق غده

در این روش ابتدا مطمئن شوید که ژوخه و یا غده سالم است سپس به طریق زیر عمل کنید:

سیکلامن یک گیاه زمستان گل است پس نسبت به سرما مقاومت خوبی از خود نشان میدهد.

برای کاشت آن در فضای باز باید غده را در عمق 15 سانتی متری خاک قرار دهید اما اگر میخواهید آن را در گلدان بکارید در عمق 3 سانتی متری کافیست.

برای کاشت ژوخه ها دقت کنید که سطح صاف آنها را ره به پایین و سطح دیگری رو به بالا قرار بگیرد .

نکته آخر اینکه در کشت سیکلامن توجه کنید که برآمدگی انتهای ساقه (ژوخه) در سطح خاک قرار گیرد چون کاشت عمیق آن موجب پوسیدگی گیاه میشود.

 

مقاله پیشنهادی : پتوس بهترین گیاه آپارتمانی

تکثیر سیکلامن از طریق برگ

گام ۱:

ابتدا یک برگ سالم از یک گیاه سالم انتخاب میکنیم. برگی را انتخاب کنید که ساقه ی سالم داشته باشد.

حتماً از یک قیچی تمیز که ضد عفونی شده است استفاده کنید و برگ را به همراه دم برگ با زاویه 60 درجه از گیاه جدا کنید .

گام ۲:

با توجه به مرطوب بودن قلمه ی گرفته شده از گیاه، ممکن است برگ به بیماری های قارچی مبتلا شود.

برای جلوگیری از این معضل بهتر است از هورمون ریشه زایی که مواد قارچ کش نیز از محتویات آن است استفاده کنیم و برگ را در آن فرو ببریم.

گام ۳:

قلمه ی گرفته شده را در دمای متعادل خانه و نور کم قرار میدهیم تا زمانی که بر روی قسمت جدا شده بافت پینه ای یا کالوس بسته شود که این کار 1 الی 2 هفته طول میکشد صبور باشید.

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

گام ۴:

خاک مخصوص قلمه تهیه کنید و گلدان مورد نظر را با آن پییر کنید. سپس آن را در مکانی که نور غیر مستقیم به آن میتابد قرار دهید.

توجه داشته باشید تا زمانی که ریشه زایی صورت گیرد باید خاک آن را مرطوب نگه دارید.

آفات و بیماری های سیکلامن

* کنه سیکلامن

کنه موجب سیاه شدن نوک برگ و بد شکل شدنان می‌شود گل‌ها باز نمی‌شود.

ساقه گل به هم پیچیده. گلبرگ چروکیده و گیاه کوتاه قد باقی می‌ماند.

* تریپس

از دیگر آفات سیکلامن تریپس است که در سطح برگ فعالیت کرده از شیره گیاه می‌مکد در همان نقاط رنگ برگ تغییر کرده و در شرایط حمله شدید برگ زرد می‌شود.

* پژمردگی فوزاریوم

از بیماری‌های قارچی سیکلمن است که همه قسمت‌های گل را تحت تأثیر قرار می‌دهد برگهای آلوده در ناحیه اتصال پهن برگ به ساقه زرد رنگ می‌شود.

* پوسیدگی نرم باکتریالی

موجب زرد شدن و پژمردگی. نرم شدن و پوسیدگی غده و در نهایت مرگ گیاه می‌شود.

* بیماری ویروسی

علاوه بر بروز لکه هاو خطوط زرد یا کرم رنگ بر روی برگسار گیاه نیز کوتاه قامت و برگها و گلها در هم پیچیده است.

بیماری ویروسی درمان ندارد تنها راه حذف قسمت‌های آلوده می باشد.

* لایت بوتریتیس

موجب بروز لکه‌های کرم ـ قهوه ای رنگ روی گلبرگ و همچنین برگ ها شده. در نهایت نواحی آلوده با قارچی خاکستری رنگ پوشانده می‌شود.

شرایط سرد و مرطوب بخصوص مرطوب شدن قسمت مرکزی گیاه در طی آبیاری و تهویه نامناسب از جمله دلایل شیوع این بیماری است.

* سرخورطومی انگور

به سیکلامن آسیب زده شب از برگ تغذیه کرده باعث سوراخ شدن برگ می‌شود. خسارت اصلی را لارو این حشره به گیاه میزند. لارو در اواخر تابستان و پاییز فعال است.

از ریشه و غده تغذیه کرده و موجب عدم توانای گیاه در جذب آب و مواد غذایی شده کم کم گل پژمرده شده از بین می‌رود.

جمع بندی:

همانطور که با این گیاه آشنا شدید گل سیکلامن در بین گل ها، جزو زیباترین ها می باشد و از نظر قیمتی، قیمت گل سیکلامن با توجه به اندازه و کیفیت گیاه متفاوت است. گلدان زیبای این گیاه را میتوانید از سایت های خرید آنلاین گل و گیاه خریداری کنید .

سوالات متداول:

* گل سیکلامن چیست؟
گل سیکلامن یک گیاه ملی و ارزشمند ایرانی، در جنگل های شمال ایران از چالوس تا لاهیجان و در بعضی از جنگل های استان گلستان دیده می شود.
سیکلامن، یک سرده کوچک اما متنوع از گیاهان است که بسیاری از گونه ها به طور کلی بسیار مقاوم هستند.

* آیا سیکلامن سمی است؟
سیکلامن، اگرچه زیبا و دوست داشتنی است، اما ممکن است که موجب مشکلات هاضمه برای حیوانات خانگی شود. آن ها را از دسترس سگ ها و گربه های خانگی تان دور نگاه دارید.

* با چه روش هایی میشه گیاه سیکلامن رو تکثیر کرد؟
این گیاه رو میشه با روش های مختلفی مثل کشت بذر،‌ تقسیم بخش ژوخه‌ای و از طریق برگ تکثیر کرد.

ممنون که تا پایان مقاله همراه ما بودید.