تا حالا کشتزار های گیاه اسطخودوس رو از نزدیک دیدید؟ به جرئت میشه گفت، میتونه یکی از آرامش بخش ترین و به یادموندنی ترین تجربه های زندگی هر کسی باشه. همینطور عطر دلنشینی که توی فضا بوجود میاد یکی از ماندگارترین خاطرات رو برای شما میسازه.
گل های اسطخودوس به خاطر رنگ های زیبا متنوع و شادابی که دارن برای نگهداری در منزل انتخاب بسیار مناسبی هستند. البته طول عمر و مقاومت بالای این گیاه هم میتونه باعث بشه که اون رو برای نگهداری در منزل انتخاب کنید.
شما میتونید از گونه های مختلف این گیاه با رنگ ها و ظاهر متفاوت نگهداری کنید.
در این مقاله با ما همراه باشید تا به تمام سوالات شما درباره گیاه اسطوخودوس پاسخ بدیم:
* اسطوخودوس چه زمانی شکوفه میدهد؟
* آیا اسطوخودوس یک گیاه جاودانه است؟
* شرایط نگهداری از اسطوخودوس چیست؟
* چگونه میشود اسطوخودوس را تکثیر کرد؟
* خانواده: از خانواده نعنائیان
* نام انگلیسی: Lavander
* نام علمی: Lavandula angustifolia Mill
* اصالت: مدیترانه، خاورمیانه و مصر
* نوردهی: حداقل ۸ ساعت آفتاب مستقیم
آشنایی با اسطوخودوس
اسطوخودوس گیاهی است بوته ای و گلدار، که گل های اون خوشه ای شکل و به رنگ آبی یا قرمز سیر و یا بنفش هستند.
تاکنون ۳۹ گونه متفاوت از این گیاه کشف و شناسایی شده است. ممکن است ارتفاع اسطخودوس تا ۶۰ سانتی متر هم برسد.
جالبه که بدونید از اون هم به عنوان یک گیاه زینتی استفاده میشه و هم به عنوان یک گیاه دارویی و بسیار مفید.
وقتی که برگ های اون له میشن معطر هستند. گیاهان لاوندر تقریباً ۳ سال بعد از کاشته شدن به حداکثر میزان گلدهی و اندازه خودشون میرسن.
برگ های این گیاه به صورت تازه و خشک قابل خوردن است.
معرفی گیاه اسطخودوس و موارد مصرف
این گیاه ۲۵۰۰ سال پیش کشف شد و گفته میشه که اصالت اون از مدیترانه، خاورمیانه و هند هست. به خاطر بوی خیلی خوبی که داره توی محصولات بهداشتی و خونگی مثل صابون، شمع و محصولات مراقبت از پوست کاربرد داره و برای دفع پشه هم کاربرد داره.
اسم اسطوخودوس هم از کلمه لاتین lavare میاد که به معنی شستشو است. و نکته جالب در معرفی گل اسطوخودوس این هست که رومیان از این گیاه در تخت، لباس، صابون و حتی در موی خودشون استفاده می کردند.
نگهداری از اسطوخودوس
به طور کلی بیشتر اسطوخودوس ها به مراقبت یکسانی نیاز دارند. همه اونها به مقدار زیادی نور مستقیم آفتاب، آبیاری کم و خاکی با زهکشی خوب نیاز دارند.
ما در مجله گلپینو تمام روش های نگهداری از این گیاه و گونه های مختلف اون رو به طور کامل برای شما شرح میدهیم.
خاک
این گیاه به خاک سبک و شنی احتیاج داره. همچنین این گیاه تا حدی به شوری آب هم مقاوم است.
نور
اسطوخودوس از گیاهان بومی مناطق خشک و نیمه خشک است و به نور زیاد و هوای گرم و مرطوب نیاز داره.
دما
این گیاه حرارت زیر ۱۵ تا ۲۰ درجه رو تحمل میکنه ولی در فصل بهار که شاخ و برگ اون در حال رشد کردن هست نسبت به سرما حساس است.
رطوبت
رطوبت زیاد برای این گیاه خوب نیست و باعث کاهش عطر گیاه میشه.
هرس
باید این گیاه رو برای کنترل رشد ساقه ها و کنترل رشد گیاه و شکلدهی به اون، هرس کرد. باید ساقه های بلند این گیاه رو در اواخر فصل تابستون کوتاه کرد. خیلی کوتاه کردن ساقه ها باعث توقف رشد اونها میشه.
شاخه هایی که در اثر سرما آسیب دیده اند را هم هرس کنید.
هرس این گیاه رو بعد تابستون انجام ندهید؛ چراکه موجب رشد نامناسب این گیاه در سال آینده خواهد شد.
مناسب ترین فصل برای این کار، اواخر زمستان می باشد.
آفات و بیماری ها
این گیاه آفت جدی ندارد و بیشتر نسبت به شرایط محیطی نامناسب حساس است.
البته آبیاری زیاد و سنگین بودن خاک باعث پوسیدگی ریشه ها به خاطر بیماری های قارچی میشود.
* اینها شرایط کلی نگهداری از اسطوخودوس بود، برای نگهداری از گونه های مختلف این گیاه با ما همراه باشید.
بیشتر بخوانید: همه نکات و اصول نگهداری از گل لیلیوم را بخوانید.
انواع اسطوخودوس
اسطوخودوس اسپانیایی
گل های این گونه، بزرگ و کاملاً آبی رنگ هستند. شکل گل های این گیاه گنبدی شکل و جمع و جور هستند. عطر و بوی این گونه هم بسیار خوب است و فقط یکبار در وسط تابستون گل میدهد.
از این گونه اسطخودوس در صنعت عطر سازی بیشتر استفاده میشود.
نگهداری از اسطوخودوس اسپانیایی
نور: نور مستقیم آفتاب
آبیاری: نیاز به آبیاری کم
نوع خاک: ماسه ای
اسطوخودوس مصری
این گونه برگ های دو قلو و خزدار دارد. و به خاطر ظاهرش به اسطوخودوس برگ سرخسی هم معروف است. گل های این گونه در اواخر بهار شکوفه می دهند.
نگهداری از اسطوخودوس مصری
نور: نور مستقیم آفتاب
آبیاری: نیاز به آبیاری کم
نوع خاک: ماسه ای
اسطوخودوس فرانسوی
اینگونه از اسطوخودوس در بو و رنگ از دیگر گونه ها ملایم تر است. شکوفه های اینگونه تقریباً در سرتاسر تابستون و پاییز باقی میمونن.
تفاوت ویژه ای که اینگونه با سایر گونه ها دارد این است که دمای شدید را تحمل نمیکند.
نگهداری از اسطوخودوس فرانسوی
* نور: نور مستقیم آفتاب
* آبیاری: نیاز به آبیاری کم
کاشت و تکثیر اسطوخودوس
همونطور که بالا گفتیم، اسطوخودوس انواع مختلفی داره. شما باید گونه ای رو برای کاشت انتخاب کنید که با آب و هوای منطقه شما سازگاری داشته باشد.
کاشت این گیاه کار سختی نیست. اون رو میشه به دو روش کاشت بذر و قلمه زدن تکثیر کرد.
امکان موفقیت بیشتر تکثیر، در قلمه زدن بیشتر است.
تکثیر از طریق قلمه زدن
* چون این گیاه بعد از رشد شاخ و برگ زیادی میزند، بهتر است یک گلدان بزرگتر را برای کاشت قلمه ها استفاده کنید.
* قبل از اینکه خاک رو داخل گلدان بریزید از قدرت زهکشی اون مطمئن بشید.
* مقداری سنگریزه کف گلدان بریزید تا آب کاملاً از داخل آن خارج شود.
* یک ترکیب از خاک باغچه، ماسه و پرلیت درست کنید.
* نصف خاک رو داخل گلدون بریزید، قلمه ها رو بکارید و بعد نصف دیگه خاک رو بریزید و اون رو محکم با دست فشار بدید.
* ساقه قلمه ها باید ۶ سانتی متر زیر خاک باشند.
* مقداری از خاک رو با کود مخلوط کنید و روی خاک گلدان بریزید.
* گلدون رو به نحوی آب بدید که آب از ته اون خارج بشه. گلدون رو به محلی پر نور و گرم منتقل کنید.
* به مدت ۱ سال رشد قلمه ها کند خواهد بود، به همین خاطر با هرس کردن گیاه در سال های اولیه، گیاه رو به رشد بیشتر تحریک کنید. ارتفاع گیاه باید ۲۰ تا ۱۵ سانتی متر باشد.
* اگه دوست دارید که قلمه ها زودتر ریشه دهند، از هورمون های ریشه زایی استفاده کنید.
بیشتر بخوانید: اگر قصد دارید یک گیاه همیشه سبر توی خونه داشته باشید،
تکثیر از طریق کاشت بذر
۱. بذر مرغوب رو تهیه کنید.
۲. یک گلدان بزرگ و عمیق بردارید و سپس گلدان را با ترکیبی از خاک مناسب + ۳۰٪ کوکوپیت + ۵۰٪ پیت ماس و ۲۰٪ پرلیت پر کنید.
۳. خاک رو آب دهید تا نشست کند سپس بذر های گیاه اسطخودوس رو روی خاک بریزید.
۴. حالا دوباره مقداری خاک روی بذر ها بریزید.
۵. گیاه رو به محیط گرم و پرنوری ببرید تا جوانه ها رشد کنن.
اگر فرصت رسیدگی و تکثیر گیاه خود رو ندارید، میتونید اون رو از گلپینو و با قیمت های مناسب تهیه کنید.
نکاتی در مورد پرورش اسطوخودوس در خانه
پرورش این گیاه در خانه پو پداخل گلدان با پرورش اون در مزارع متفاوت هست. چون به جای زمین زراعی گیاه رو داخل گلدان میکارید. پس انتخاب اندازه مناسب گلدان امر مهمی است. فقط گلدان خیلی بزرگی نسبت به ریشه ها انتخاب نکنید که آب مورد نیاز به ریشه گیاه نرسد.
هشداری مهم درباره گیاه اسطوخودوس
اگه به خانواده نعناء حساسیت دارید ممکن بعد از مصرف اسطوخودوس هم برای شما عوارض جانبی ایجاد شود.
این عوارض ممکن است شامل یبوست، سردرد و افزایش اشتها شود. کاربرد موضعی این گیاه هم میتونه باعث تحریک و قرمزی پوست برخی افراد بشه.
مضرات گیاه اسطوخودوس
این گیاه ضرر های کمی دارد، اما همونطور که گفتیم ممکن است برای برخی افراد حساسیت زا باشد.
همچنین روغن اسطخودوس و در کل هر گونه مصرف اون، برای پسر های نابالغ توصیه نمیشود چراکه باعث کاهش هورمون مردانه در انها می شود.
بیشتر بخوانید: آگلونما گیاهی با نگهداری آسان است، اما اگر اصول نگهداری آگلونما را رعایت نکنید گیاه شما ممکن است خراب شود.
خواص گیاه اسطوخودوس
۱. کاهش استرس و اضطراب
مواد داخل این گیاه میتونه باعث تسکین ذهن و بدن بشه و اضطراب رو کاهش بده. میتونید از چای اسطخودوس برای کاهش اضطراب استفاده کنید.
۲. بهبود مشکلات خواب
اگر بی خوابی مداوم دارید، این گیاه میتونه در درمان این مشکل شما موثر باشه.
گل های اسطخودوس رو داخل آب داغ بریزید و اون رو بنوشید. این کار میتونه به کیفیت خواب شما کمک کنه.
۳. مراقبت های پوستی
از اسپری گل های اسطوخودوس برای مراقبت از پوست استفاده کنید.
زمانی که پوستتون خشک و یا تحریک پذیر شده کمی اسطوخودوس روی اون اسپری کنید و تاثیرش ببینید.
۵. خاصیت ضد عفونی کنندگی
میتونید برگ های خورد شده اون رو روی زخم هاتون قرار دهید. البته قبل از انجام این کار با دکتر خود مشورت کنید.
۶. درمان ریزش مو
شامپو های حاوی اسطخودوس میتونن ریزش مو رو کاهش بدن. اگر شامپو ها گران قیمت هستن میتونید گل های اسطوخودوس رو خیس کنید و اون رو روی موهای خودتون بریزید.
۷. دفع مورچه
روغن اسطوخودوس باعث فراری دادن مورچه ها می شوند.
جمع بندی:
گیاه اسطوخودوس لاوندر به مکانی با نور زیاد و تقریباً ۸ ساعت آفتاب مستقیم نیاز دارد. نور کم باعث ریزش گل ها یا عدم گلدهی گیاه میشود. همچنین ساقه ها بلند و باریک می شوند و گیاه در برابر بیماری های قارچی حساس تر می شود.
دمایی که این گیاه می تواند تحمل کند نسبت به گونه های مختلف آن متفاوت است. گونه هایی که نسبت به سرما مقاوم تر هستند، در برابر گرما مقاومت کمتری دارند.
همچنین زهکشی مناسب گیاه و عدم رطوبت خاک در سرما باعث مقاومت بیشتر اون در فصل زمستان می شود.
سوالات متداول:
* اسطوخودوس چه زمانی شکوفه میدهد؟
زمان شکوفه دادن این گیاه بستگی به نوع اون داره، اما به طور کلی تمام گونه های اسطوخودوس اوایل تا اواسط تابستون شکوفه میدهند و سه تا چهار هفته گل های خودشو حفظ میکنه. در اوایل پاییز شکوفه دهی دوم و سوم انجام میشود.
* آیا اسطوخودوس یک گیاه جاودانه است؟
به گیاهانی که سه سال عمر میکنن به اصطلاح گیاهان جاودان گفته می شود. این گیاه هم به دلیل طول عمر بالایی که دارد جزو گیاهان جاودان می باشد.
* آیا اسطوخودوس می‌تواند در زمستان زنده بماند؟
گل ها و شکوفه های اسطوخودوس در طول زمستان از بین میروند اما ساقه های آن در زمستان هم باقی خواهند ماند.
3 دیدگاه
دیدگاهتان را بنویسید
من از قطره ی لوندر روی بالشتم استفاده میکنم بسیار آرامشبخشه
خیلی گیاه جذاب و پر خاصیتیه
من یک اسطخودوس دارم و عاشقشششم